Σελίδες

Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

shāh māt

Οι αυτόματοι πιλότοι δεν έχουν βούληση. Οι βασιλιάδες έχουν. Να είμαι ο βασιλιάς της ζωής μου, έλεγες. Η εμμονή σου με το απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμά μου στην ελεύθερη επιλογή ήταν καθοριστική. Με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία.
Λες και είχες μια και μόνη αγωνία σ αυτή τη ζωή. Να καταγράψεις σε κάθε μου κύτταρο το δικαίωμά μου στη ελεύθερη επιλογή και στο τίμημά της. Εμμονή! Ποιος να ξέρει το γιατί.
Ποιος να ξέρει γιατί μια μάνα, επιμένει τόσο και έτσι, να αφιερώνει τόσες ώρες μιλώντας σε ένα παιδί για την ελεύθερη επιλογή.
Η αγωνία σου κάθε φορά που σου έλεγα κάτι, “μεταφυσικό” - ξέρεις όλες εκείνες τις απορίες και τις “υπαρξιακές αναζητήσεις” των παιδιών, τι υπάρχει μετά, τι πριν, τι γίνεται με τους θεούς και τους προφήτες... Και συ να αφήνεις σε δεύτερο πλάνο τις απαντήσεις. Σε πρώτο ήταν πάντα, μια και μόνη κουβέντα. Έχω απόλυτο αδιαμφισβήτητο, αδιαπραγμάτευτο, αναφαίρετο δικαίωμα στην ελεύθερη επιλογή. Εγώ ο βασιλιάς της ζωής μου – ποτέ βασίλισσα δεν είπες. Δική μου κάθε επιλογή, δικό μου κάθε τίμημα. Ούτε αυτό ξεχνούσες. Πήγαιναν πάντα μαζί.
Το δικαίωμα της επιλογής, μου μάθαινες, στην υποχρέωση της μη επιλογής, κατέληγα.
Η επιλογή έχει τίμημα έλεγες. Η μη επιλογή έχει επιπτώσεις μάθαινα.
Το τίμημα να μην επιλέξω έναν τιμωρό θεό για να ησυχάζω τις τύψεις και τις ενοχές μου, το τίμημα να μην επιλέξω έναν μη θεό για να ησυχάζω τη λογική μου, το τίμημα να μην επιλέξω έναν σύζυγο για την ασφάλεια της εικόνας μου, το τίμημα να μην τον ονομάσω έτσι, για την ηρεμία της περηφάνιας μου, η επιλογή μου να μπω σε λειτουργία αυτόματου πιλότου, για να μην πατήσω τον όρκο. Τον όρκο! Θυμάσαι; Να μην ορκίζομαι ποτέ, έλεγες. Δεν υπάρχει όρκος για τους βασιλιάδες. Υπάρχει μόνο τίμημα. Επιλογή και Τίμημα έλεγες. Μη επιλογή κι επί-πτωση πληρώνω.
Ποια αγωνία σε οδήγησε να μου κάνεις ματ με μια σου λέξη; Την τελευταία σου λέξη: Ορκίσου!


*shāh māt: Περσική έκφραση που σημαίνει "Ο βασιλιάς είναι αβοήθητος"

28 σχόλια:

  1. Και η μη επιλογή, μια επιλογή είναι. Και μια χαρά μου φαίνεται πως τα κατάφερες να επιλέξεις τι θέλεις και τι όχι. Για σένα. Γιατί και οι βασίλισσες αβοήθητες είναι. Τι θα επιλέξεις και με τι δεν θα ασχοληθείς δικό σου καπέλο :-) Εγώ το δικό μου το βγάζω για το όμορφο κείμενό σου :-)Τις καλύτερες καλημέρες μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Προσωπικά τρέφω μεγάλη εκτίμηση στις βασίλισσες!Αυτές κάνουνε το παιχνίδι,απο το σκάκι μέχρι τις μέλισσες!Καλές γιορτές!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ίσως το έκανε για να μάθεις καλά το μάθημα. Ίσως πάλι γιατί το έμαθες. Γιατί μόνο κάποιος που ξέρει τι σημαίνει ελεύθερη βούληση και επιλογή θα μπορούσε να τα παραμερίσει ή να τα θυσιάσει για κάποιον. Ίσως πάλι αυτό το ορκίσου να ήταν για να πάρει την ευθύνη πάνω της. Για να ρωτάς μετά από καιρό εκείνη και όχι εσένα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Με το που διάβασα το κείμενο, στράφηκα αυτομάτως στην κόρη μου που κάθεται δίπλα μου και διαβάζει και την ρώτησα:
    "Σου' χω πει ποτέ Ορκίσου;".
    Με κοίταξε παραξενεμένη και μου απάντησε:
    "Όχι, δε νομίζω. Αλλά και να μου έλεγες εγώ δεν θα ορκιζόμουν..".

    Καλημέρα Soduck.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ελεύθερη βούληση! Ελεύθερη επιλογή!

    Ω! Ναι! Ναι! Και μετά και μετά;

    Μετά ανακαλύπτουμε ότι ο κόσμος είναι γεμάτος βασιλιάδες και βασίλισσες και θεούς και θεές.

    Που, φυσικά [φυσικότατα!], έχουν κι αυτοί την ίδια ελευθερία βούλησης, την ίδια ελευθερία επιλογής...

    Και μετά και μετά;;;

    Τα γνωστά. Μια κοινωνία γεμάτη "ελεύθερες" βασιλικές και θεϊκές υπάρξεις και τεράστια Εγώ με τεραστιότερες εμμονές. Τόμπολα...

    Λίγο πέρα από την κοινωνικοποίηση [τις κοινωνικές συμβάσεις, το κοινωνικό συμβόλαιο, την κοινωνική συμφωνία], ανακαλύπτουμε [αν είμαστε πολύ τυχεροί], ότι έχουμε την ελευθερία να συναινέσουμε αρμονικά και να πορευτούμε μαζί μ' αυτό που υπάρχει εκεί έξω.

    Ναι, ναι, ξέρω...

    Το 'ριξα πάλι στη μεταφυσική...

    Γιατί όχι;

    Εγώ δεν έχω το δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης, της ελεύθερης επιλογής;

    Loop :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Και η μη επιλογή, μια επιλογή είναι. Και μια χαρά μου φαίνεται πως τα κατάφερες να επιλέξεις τι θέλεις και τι όχι. Για σένα. Γιατί και οι βασίλισσες αβοήθητες είναι.

    Μ, (μόλις συνειδητοποίησα ότι αποκαλώντας σε Μι -me- είναι ίσως σαν να μονολογώ απευθυνόμενη στον εαυτό μου :))

    θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω (λίγο) - με τη σειρά μου - στο αν η μη επιλογή είναι επιλογή. Μοιάζει λίγο με την επιβεβλημένη "εθελοντική" εργασία. Θα είχε ενδιαφέρον όμως να το δούμε από πιο κοντά. ε;

    όσο για τις βασίλισσες, ίσως τελικά τα καταφέρνουν καλύτερα απ τους βασιλιάδες.

    Σ ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια και για τον τρόπο που διάβασες το κείμενο :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Τρίτωνα, εγώ να δεις... :)

    Καλές ας είναι για όλους μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Φαούδι. αυτή την πρόταση: " Ίσως πάλι αυτό το ορκίσου να ήταν για να πάρει την ευθύνη πάνω της. Για να ρωτάς μετά από καιρό εκείνη και όχι εσένα." τη διάβασα πολλές φορές. Λες και το μυαλό μου αρνιόταν να δεχτεί αυτή την εκδοχή. Θα ήταν συγκλονιστικό, αλλά η αγωνία της ζωής (ή μήπως του θανάτου) στάθηκε πιο ισχυρή από εμμονές και πεποιθήσεις.
    Εν τέλει, δεν ξέρω αν θα ήθελα να κάνει κάτι διαφορετικό. τουλάχιστον μαζί μου. στάθηκε συνεπής στη σχέση που με δική της ευθύνη είχε δημιουργήσει μαζί μου.

    Βρες μου έναν τρόπο να σου πω ευχαριστώ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Theorema, αν είναι ακόμα δίπλα σου, πες της ότι της εύχομαι ολόψυχα ποτέ μα ποτέ να μη χρειαστεί να ορκιστεί με παρόμοιο τρόπο για παρόμοιο λόγο.
    Από βαθιά μου αυτή η ευχή και για την κόρη και για τη μάνα.

    Να είστε καλά και οι δύο σας :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αγαπητέ μου Ράκε, τίποτα απ όσα είπατε δεν είναι μεταφυσικό. Είναι απολύτως ανθρώπινα όλα αυτά. και ως τέτοια, απολύτως αποδεκτά. έτσι είναι. έτσι είμαστε. και μαγκιά μας εν τέλει. :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. θεός ο Ράκος!
    εμένα μου μάθανε πως πρέπει να θεωρούμε τα άτομα υπεύθυνα για τις πράξεις τους... είτε είναι βασιλιάδες είτε στρατιώτες...
    η αυτοεκτίμηση και η αυτοαξία πάντως είναι απόλυτα συμβατές με τη συνειδητοποίηση ότι ο εγκέφαλος μας κάνει αυτό που είμαστε...στ'ορκίζομαι!
    καλό βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. και τα θεωρείτε τελικά; τ ορκίζεστε; και τους βασιλιάδες και τους στρατιώτες;

    στην τελευταία πρόταση, μου λείπει ένα κόμμα. πάλι με μπερδέψατε.

    εμ βέβαια. λέμε μια κουβέντα και μετά καλό βράδυ και άσε τον άλλον να ψάχνει τελείες και κόμματα. ωραία πράγματα σας έμαθαν!

    Καλό βράδυ όμως :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Καλησπέρα...

    Πάντα όσα κάνουμε , είναι αποτέλεσμα δικών μας επιλογών...ίσως μερικές φορές μας βολεύει να τα ντύνουμε με λόγια από νουθεσίες άλλων , πατρικές συμβουλές- μητρικές εν προκειμένω, αλλά οι επιλογές μας συνειδητά ή ασυνείδητα είναι δικές μας....
    Το αντίτιμο....΄
    Όταν δυσκολευόμαστε να παραδεχτούμε(συνήθως θέλουμε να αποφύγουμε τυχόν συνέπειες) ότι οι δικές μας επιλογές είναι αυτές και ναι εφ' όσον δρω με αποφάσεις δέχομαι και την αντίδραση και το αποτέλεσμα της πράξης ή απόφασής μου σαν δικά μου παιδιά....δεν είναι αντίτιμο...είναι η δημιουργία μας....το έργο μας.... δεν πληρώνω για να αποκτήσω κάτι...δημιουργώ κάτι ....

    Δρω....αποφασίζω....και όλο αυτό έχει αποτέλεσμα....και αντίδραση ....

    (θυμηθείτε προηγούμενη ανάρτησή σας για τη αντοχή των υλικών...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. @ katabran

    [θεός ο Ράκος;;;!!! Θα σας έλεγα τίποτα πρωί πρωί, αλλά έχετε χάρη που μόλις τέλειωσα την πρωινή μου προσευχή, και δεν θέλω να παρεκτραπώ ξανά τόσο νωρίς...]

    Καλά αυτά που σας μάθανε... Εσείς τι μάθατε; Πώς ο εγκέφαλός μας μάς κάνει αυτό που είμαστε; Σοβαρολογείτε;

    Πόσες χιλιάδες φορές έχετε βάλει το εσωτερικό του κεφαλακίου σας να επεξεργαστεί λογικά διάφορες καταστάσεις, και να πάρει λογικότατες αποφάσεις, τις οποίες όμως σχεδόν ποτέ δεν καταφέρατε να τις υλοποιήσετε;

    Πόσες;

    Κι αυτή η μη-εφαρμογή των λογικότατων αποφάσεών σας, μήπως σας έστειλε στα... Τάρταρα με μόνη παρέα την αυτοεκτίμησή σας και την αυτοαξία σας;

    Ερωτάω, δηλαδής... :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Soducrk,

    Να σε βοηθήσω να αποφύγεις τους μονολόγους λέγοντας σου ότι με λένε Em mi (η αγγλική και ελληνική εκφώνηση του Μ) ή απολαμβάνεις το διάλογο με τον εαυτό σου ?

    Εν συνεχεία αφού το επιθυμείς, θα κοιτάξω πιο κοντά :-) Αλλά αυτό που βλέπω είναι ακριβώς αυτό. Ότι δηλ. δεν χρειάζεται πάντα να επιλέγω. Άσε που η εξέλιξή μου ως άτομο, πάντα κάποιες επιλογές μου θα αναιρεί, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Αυτά που με προσδιορίζουν είναι τα θέλω μου. Μπορεί κάποια στιγμή να μη θέλω. Τίποτα. Μου το επιτρέπω. Επιτρέπω συχνά στον εαυτό μου ευκολίες. Άλλοι το λένε ανευθυνότητα ή και δειλία και ίσως να είναι. Εγώ το λέω ειλικρίνεια και τιμιότητα :-)

    Καλημέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Δεν ορκίζομαι πλέον,εκτός αν με καλέσουν στο δικαστήριο αλλά κάτι μου λέει ότι αν πάω εκει θα πάω ως κατηγορούμενος.Η ελεύθερες επιλογές μου για τους περισσότερους ήταν το γνωστό "έλα μωρέ δεν ξέρει".Προσπαθούσαν να με μάθουν ότι η ελεύθερη επιλογή είναι συνώνυμο του καλομαθημένου.Είναι το δίδυμο αδελφάκι του "ο εαυτούλης" μου.Είχα βαρεθεί να περιστοιχίζομαι απο "καμικάζι" που θυσίαζαν τα θέλω τους για τα "πρέπει" και ακόμα περισσότερω είχα σιχαθεί τις διδασκαλίές τους μια και φαινόταν καθαρά πως είχαν μετανοιώσει για τις "αλτρουιστικές" επιλογές τους.Δεν έχω παιδια κι ευτυχώς δηλαδή γιατι μπορεί να τα έβαζα να ορκιστούν πως δε θα μου μοιάσουν.Το σκάκι δε το συμπάθησα ποτέ μου, "βασίλισσες" και "βασιλιάδες" γνώρισα κάμποσους.Ωστοσο όπως έλεγε καιo Iggy Pop σε μια συνεντευξή του "καθώς μεγαλώνω νοιώθω όλο και πιο ελεύθερος,διαβάζω πιο πολύ ,ακούω πιο πολύ μουσική και έχω αποφασισει να μη δέχομαι τις μαλακίες του οποιουδήποτε".Άντε βγάλε άκρη... moodytimes πεταμένα λεφτά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. χρηχα, θα συμφωνήσω με όλα όσα λέτε...
    και αυτό προσπάθησα να τονίσω αφιερώνοντας τα 9/10 του κειμένου σε κάτι που κάποιος άνθρωπος θεωρούσε τόσο σημαντικό, για να καταλήξω στο – ρητορικό ή προσωπικό – ερώτημα (που ήταν και η ουσία του κειμένου), στο ποια αγωνία - της ζωής ή του θανάτου – οδηγεί κάποιον, ώστε η τελευταία του λέξη να είναι η απόλυτη ανατροπή όχι απλώς νουθεσιών προς το παιδί του αλλά μιας καθολικά συνεπούς προς τα λεγόμενά του, στάσης ζωής.

    Καλημέρα!! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Φίλτατη Μ, τα περί μι και εμ ήταν ένα χαριτωμένο λογοπαίγνιο που έμοιαζε λίγο με I m talking to me και μάλλον έχει να κάνει με την παράδοξη εγγύτητα που μπορούν να έχουν δικτυακοί διάλογοι όπως αυτός, με ανθρώπους άγνωστους και με το ρίσκο, κάθε λέξη του άλλου – απόντων όλων των άλλων εξωλεκτικών πληροφοριών – να διαβάζεται με βάση τη δική μας διάθεση τη συγκεκριμένη στιγμή. Και αυτό παρά τις όποιες παρ-εξηγήσεις είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον (για μένα τουλάχιστον).

    Με την προσέγγισή σας στο δικαίωμα της μη επιλογής και της μη επιθυμίας, θα συμφωνήσω. Εγώ δεν θα το χαρακτήριζα με κάποιο τρόπο (ανευθυνότητα, δειλία, εντιμότητα στο θέλω μου, συνέπεια στη ζωή μου), γιατί πιστεύω πως αυτό καμιά φορά συσκοτίζει και μεταβάλλει την πραγματική διάσταση του ίδιου του συναισθήματος ή της συμπεριφοράς. Θεωρώ πως είναι ανθρώπινο. Και όπως είπα και στο θεό της παρέας, ως ανθρώπινα, είναι αποδεκτά (τηρουμένων των αναλογιών).

    Αυτό που λέω στο συγκεκριμένο κείμενο είναι η άλλη οπτική τη μη επιλογής. Όχι ως “μη θέσης”. Επιλέγω – δεν επιλέγω. Θέλω – δε θέλω. Μιλάω γι αυτά που χωρίς να τα επιλέξεις, είσαι υποχρεωμένος εκ των πραγμάτων να τα αντιμετωπίσεις και να χορέψεις στο ρυθμό τους. Το αν θα μου λέω “και η μη επιλογή, επιλογή είναι” ναι, ίσως το απαλύνει λίγο.
    Για παράδειγμα, οι επιπτώσεις από την επιλογή κάποιου να πιει και να οδηγήσει και να πέσει πάνω μου, προκαλώντας τόσο δραστικές αλλαγές στη ζωή μου, δεν ήταν επιλογή μου. Όμως πληρώνω τις επιπτώσεις.

    Σας ευχαριστώ που δεχτήκατε να το δείτε από πιο κοντά :)

    Καλημέρα σας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. moodytimes, αν είχες παιδιά και αν συνέχιζες να αντιμετωπίζεις έτσι τους όρκους και τους αλτρουιστές και τους καμικάζηδες, τότε να σου έμοιαζαν! άντε μπας και πληθύνουν τα "κακά παιδιά".

    Καλημέρα moodyboy :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Αγαπητή Sodurck,

    Παρεξηγήσεις δεν υφίστανται. Το λογοπαίγνιο το κατάλαβα :-)

    Όσο για τις μη επιλογές όπως τις εννοείτε, δεν θα διαφωνήσω. Υπάρχουν πάντα στη ζωή πράγματα που δεν τα επιλέγουμε. Αυτά απλά κατά τη γνώμη μου είναι γεγονότα, όχι μη επιλογές.

    Χάρηκα την κουβέντα μας πάντως και σας ευχαριστώ για την ανταλλαγή ιδεών :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. M, και γω την απόλαυσα. και μάλιστα πολύ!

    (οι παρεξηγήσεις με παύλα, ως παράπλευρες εξηγήσεις :) )

    (τα γεγονότα δεν συνδέονται με επιλογές ή μη επιλογές;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Όχι αυτά που αναφέρεις εσύ (?). Είναι πράγματα που δεν τα επηρεάζεις. Μπορείς μόνο να επιλέξεις τις συνέπειες που θα έχουν στη ζωή σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Ορκίσου ότι θα έχεις πάντα σε πρώτο πλάνο την ελεύθερη επιλογή σου. Κι ας μην μπορέσουμε ίσως ποτέ ουσιαστικά να είμαστε ελεύθεροι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. αυτό ακριβώς ισχυρίστηκα...
    πάρτο από την ελάσσονα πλευρά...
    καλησπέρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. M, δεν ξέρω αν γίνεται να επιλέξεις τις συνέπειες που θα έχουν... αλλά όπως λες και σύ, μπορεί να κάνω και λάθος :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. χαμένο επεισόδιο, νομίζω πως από όρκους ξόφλησα το χρέος μου στην κοινωνία και το σύμπαν. Μια φορά το έκανα και κάλυψα μια ζωή. :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. katabran, σε ποιόν αναφέρεσαι. στο θεό η σε μένα; αν, σε μένα, πάλι δεν κατάλαβα... χρειάζεται να έχεις μεγαλοθυμία και υπομονή μαζί μου. :)

    α, στο θεό, τα ίδια χρειάζεται να έχεις μαζί μου :)

    καλησπέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή